Huurdersplatform Jutphaas Wonen en Energie-N kijken kritisch mee met de gemeente

In verschillende wijken in Nieuwegein moet de gemeente, in samenwerking met de wooncorporaties, de komende jaren besluiten hoe die wijken gasloos verwarmd gaan worden. Een aanzienlijk deel van Nieuwegein heeft nu stadsverwarming. Het lijkt de gemakkelijkste weg om deze door te trekken naar de rest van de stad, met als eerste de wijk ‘Gebouwendriften’. Maar is dat ook de beste en meest duurzame keuze? Het Huurdersplatform van  woningcorporatie Jutphaas Wonen, die tweederde van de woningen in Gebouwendriften in bezit heeft, is daar nog niet geheel van overtuigd. Er zijn nieuwe warmteoplossingen die misschien wel beter, duurzamer en voor de bewoners goedkoper zijn. Neemt de gemeente hier niet een verkeerde afslag?

Judith Ronkes, voorzitter van het Huurdersplatform Jutphaas Wonen, heeft het gevoel dat de gemeente onvoldoende heeft gekeken naar alternatieven. De gemeente liet een rapport opstellen. Dit rapport werd gepresenteerd tijdens een informatiebijeenkomst voor bewoners afgelopen juni. “Tijdens deze bijeenkomst kregen we sterk het gevoel dat de gemeente al lang heeft besloten dat het stadsverwarming wordt”, zegt Judith Ronkes. ”Het gepresenteerde rapport kon ons niet overtuigen. Maar wij zijn natuurlijk ook maar leken en dit zijn belangrijke besluiten. Het gaat niet alleen over ’Gebouwendriften’, maar straks over heel Nieuwegein: huurders én eigenaren, die nu helemaal geen stem hebben! Kortom, het gaat wel ergens over. Daarom hebben we de hulp ingeroepen van Energie-N”.

Lees verder onder de foto

Elke optie heeft voor- en nadelen
Paul Triepels, voorzitter van stichting Energie-N, wilde het Huurdersplatform zo compleet, onbevooroordeeld en transparant mogelijk informeren, zodat deze een onderbouwd advies kunnen geven aan de huurders van Jutphaas Wonen om al dan niet in te stemmen met de voorgestelde plannen. Minimaal 70% van de huurders moet instemmen met het voorstel van de corporatie! Op 18 juli gaf Paul daarom een masterclass ‘De keuze van een nieuw warmtesysteem’ aan de bestuursleden van het Huurdersplatform. Doel was om ze goed te informeren over de voor- en nadelen van de verschillende warmte-opties. “De ondertitel van mijn verhaal was: ‘Makkelijk is het niet.’, vertelt Paul Triepels, “Maar zo is het ook echt. Elke optie heeft haar schaduwkanten en onzekerheden”

Bij de keuze van een wijze van verwarming spelen meerdere eisen: Is het effectief, haalbaar, betaalbaar en duurzaam? “Stadsverwarming is redelijk eenvoudig te implementeren,” zegt Paul, “maar het biedt bijvoorbeeld geen mogelijkheden voor koeling van woningen. En die vraag groeit juist enorm met de steeds warmere zomers. Duurzaam is het op korte termijn zeker ook nog niet: leverancier Eneco werkt aan verduurzaming van de warmteproductie, maar dat duurt nog wel zo’n 10 jaar. Een bronnet bijvoorbeeld is daarentegen wel heel duurzaam en daarmee kan je ook nog eens koelen. Bij een bronnet distribueer je water van heel lage temperatuur. Daar kan, voor elke woning, met een warmtepomp de gewenste warmte of koeling mee gemaakt worden. Een geweldige oplossing tegen de opmars van lelijke en rumoerige airco’s. Maar het betekent ook in elke woning een warmtepomp en we weten nog niet hoe makkelijk deze ingepast kan worden in bestaande bouw en wat de kosten dan zijn”.

Advies
De rapportage van de gemeente riep ook bij Triepels vragen op: “We zien een kostenvergelijking waar wel wat op valt af te dingen. Als varianten die maar deels geen gas meer gebruiken gelijkgesteld worden aan varianten die 100% duurzaam zijn, dan gaat er toch iets mis. Daarnaast zijn de kosten die samenhangen met aansluiting op de bestaande stadsverwarming beperkt uitgewerkt. Dat maakt het niet makkelijk voor de betrokken bewoners om een keuze te maken. De gemeente  wil vaart maken, maar op dit moment lijkt het proces bij de gemeente ons wat te kort door de bocht. Ik ben van mening dat als je de burger raadpleegt, je hen ook de gelegenheid moet geven de gevolgen van de mogelijke keuzes te begrijpen. ” 

Paul denkt zelfs dat de betrokkenheid van de inwoners van Nieuwegein nog groter kan en misschien ook wel moet: “In plaats van wachten op stappen van de gemeente kunnen burgers zelf initiatief nemen in het komen tot toekomstige warmte voor hun wijk of stad. Dit is absoluut geen toekomstmuziek want het gebeurt al op diverse plekken. Het geeft burgers initiatief, controle en het maakt warmte betaalbaarder. Energie-N helpt al bij de opstart van een dergelijk initiatief in Nieuw-Vreeswijk”.

Precedentwerking
Zover is het nog niet in Nieuwegein. Vooralsnog moet de gemeente een gefundeerde keuze maken voor het warmtesysteem voor de eerste transitiewijk. Een verantwoordelijke keuze, daarvan is Judith Ronkes van het Huurdersplatform zich heel erg bewust: “De keuze voor de Gebouwendriften zal precedentwerking hebben. Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om tegen deze wijk, deze bewoners te zeggen: ‘We moeten vaart maken, dus kiezen we er nu gemakshalve maar voor om voor stadsverwarming te kiezen, ook al is het niet zo’n goede oplossing qua duurzaamheid en betaalbaarheid. Maar dan beginnen we in ieder geval’. Dat ga ik echt niet vertellen”.

Huurdersplatform Jutphaas Wonen verwacht binnenkort een uitnodiging te ontvangen vanuit de gemeente om in september samen met de bewoners van de wijk verder te praten over dit onderwerp.

Meer weten?

Klik hier voor de verkorte presentatie over warmteoplossingen van Paul Triepels.

Op 11 september a.s. organiseert Energie-N een brede discussie-avond over dit onderwerp voor alle inwoners van Nieuwegein. Naar event

Wethouder Marieke Schouten en ambtenaar Jeroen Harren waren te gast bij Energie-N. Jeroen heeft verteld over door de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) georganiseerde excursie naar Denemarken. In Denemarken zijn een groot aantal warmte bedrijven bezocht. Denemarken is een gidsland voor de organisatie van en het toezicht op warmtebedrijven. Heel goed dat onze gemeente daar informatie op haalt.  

Na de energiecrisis van 1974 hebben de Denen doorgepakt met hun energie strategie. Ze wilden af van een enkele bron voor warmte in woningen. Als die bron door internationale strubbelingen weg valt zit je in de koude. Daarom heeft Denemarken vanaf dat moment ingezet op energiebesparing en warmtenetten met verschillende warmte bronnen. Daar bij kan gedacht worden aan restwarmte, afvalverbranding, bio massa, wind, olie, gas kolen.

Deze warmtebedrijven zijn in publieke (gemeenten, bewoners) handen. Deze bedrijven mogen geen winst maken.  Ze opereren uiterst transparant. Veel informatie is openbaar, ze moeten het bij wijze van spreken uitleggen als ze meer geld aan wc papier uitgegeven hebben dan collega warmtebedrijven. De warmtebedrijven hebben een kleine organisatie, voor facturering van de klanten, onderhoud, uitbreiding e.d. zijn vele commerciële bedrijven beschikbaar. Er is concurrentie. Stadsverwarming is dan ook goedkoper dan in Nederland. Er zijn in Denemarken wel grote verschillen tussen de warmtebedrijven, een lokale meevaller in de vorm van restwarmte , leidt lokaal tot een lagere prijs.

Doordat de warmtenetten jaren geleden zijn gestart is er wel veelal spraken van hoge temperaturen. Ook Denemarken moet de omslag naar duurzame bronnen nog maken. Moderne lage temperatuur netten zijn ook in Denemarken nog zeldzaam.

Niet alleen onze gemeente maar ook onze overheid leert van de Denen. Zo is een nieuwe warmtewet in ontwikkeling waar ook het uitgangspunt is dat minimaal 50% van het eigendom/zeggenschap van een warmtebedrijf in publieke handen moet komen. Of bij een coöperatie van bewoners. Daar wil Energie-N wel over meedenken of een rol in vervullen.

Hoeveel tijd, overgangsrecht en afkoopsommen zullen er nodig zijn om onze stadsverwarming in publieke handen te brengen?