Onze gemeente heeft een oproep geplaatst voor ideeën voor een collectieve warmtevoorziening in de Gebouwendriften, nu het aansluiten op de Eneco stadsverwarming niet door gaat. Energie-N heeft hiervoor een voorstel ingediend. Ons voorstel gaat in feite over het geheel van wijken in Nieuwegein die nog van het aardgas af moeten, en over de Gebouwendriften in het bijzonder. Wij stellen een “bronnet” voor als warmte oplossing voor de aardgaswijken van Nieuwegein. We denken hierbij aan een bronnet in publiekbezit, bijvoorbeeld in bezit van de gemeente en/of de bewoners zelf. Lees ons complete voorstel.

Een bronnet is een warmte/koude net waarbij in de zomer warmte wordt verzameld zoals koelwarmte van woningen en bedrijven, warmte uit oppervlakte water e.d. . Deze warmte wordt in de bodem opgeslagen in een zogenaamde warmte/koude opslag (WKO). Hiervan zijn er al tienduizenden in Nederland. In de winter wordt deze warmte op lage temperatuur teruggevoerd naar de woningen. Waarbij in de woningen met een eigen warmtepomp het temperatuurniveau wordt verhoogd. We gaan dus warmte lokaal met lage temperaturen hergebruiken en niet meer met hoge temperaturen over grote afstanden verslepen. Met alle warmteverliezen van dien. 

Je zou je zelfs kunnen voorstellen dat een dergelijk bronnet een gemeentelijke voorziening is net zoals een fietspad of straatverlichting.

Zoals in een eerder artikel aangegeven zijn bij de bewoners van de Gebouwendriften hun wensen bij een toekomstige warmtevoorziening geïnventariseerd. Op basis van deze wensen gaan we uitleggen waarom dit bronnet zo aantrekkelijk is.

Betaalbaar en natuurlijk zo goedkoop mogelijk

Het uitgangspunt van het bronnet is niet dwang (iedereen moet nu aansluiten) maar verleiding (sluit aan als jij en je woning zo ver zijn). Als dit systeem te duur is dan werkt dat verleiden niet.

Kosten zijn altijd te verdelen over een vast deel dat elk jaar hetzelfde is en een variabel deel, afhankelijk van je gebruik. Bij een bronnet bestaan het variabele deel uit de elektriciteit die de warmtepomp gebruikt. Dat betaal je aan de door jou gekozen elektriciteitsleverancier op basis van het door jou gekozen contract (vast of flexibel tarief). De vaste kosten worden bepaald door de kosten van jouw warmtepomp (huur of afschrijving) en het vastrecht voor het bronnet. Dat vastrecht wordt door het publiek warmtebedrijf zo laag mogelijk gehouden. Echter hoe groter jouw warmtepomp hoe hoger het vastrecht en hoe hoger de kosten van jouw warmtepomp (huur of afschrijving). Weinig energiegebruiken loont. Hoe kleiner jouw woning of hoe beter die is geïsoleerd des te kleiner jouw warmtepomp en vaste jaarlijkse kosten. Dit is wel zo eerlijk en energiebesparen wordt beloond. Net als dat je een CV-ketel kan huren kan je ook een warmtepomp huren.

Een betrouwbaar transparant warmtebedrijf en is dat er niet dan wil je van warmtebedrijf kunnen wisselen

Voor de levering van het “bron” water kan je niet van leverancier wisselen, maar dat wordt een transparant publiek bedrijf. De bron is ook maar een klein deel van de kosten. Voor de investering in de eigen warmtepomp (of de huur daarvan) en de keuze van de elektriciteit leverancier en het soort contract ben je helemaal vrij.

Weinig gedoe in huis zoals werkzaamheden of extra installaties

Om van alle positieve aspecten van het bronnet te kunnen genieten, krijg je een warmtepomp en tapwaterbuffer in je woning. Dat geeft gedoe en kost ruimte. Dat voldoet dus minder aan de wens van veel bewoners. Waar deze wens doorslaggevend is of ruimte niet voorhanden is, meestal bij compacte bouw, kan een centrale warmtepomp en tapwatervoorziening worden geplaatst in een collectieve ruimte.

Ontzorgd worden

Het publiek warmtebedrijf kan alles regelen ook eventuele aanpassingen in de woning. De warmtepomp zou je van het warmtebedrijf kunnen huren.

Zo duurzaam mogelijk, daar is het uiteindelijk om te doen

Doordat je met het bronnet, water met lage temperatuur distribueert en opslaat kan je veel meer duurzame bronnen gebruiken (koelwarmte, warmte uit oppervlaktewater, zonnewarmte) en heb je de kleinst mogelijke transport verliezen onderweg. Doordat het bronnet echter in de winter veel warmer is dan de buitenlucht heeft je warmtepomp het hoogst mogelijk rendement. Door die hoge rendementen verbruikt de warmtepomp weinig elektriciteit waardoor slechts beperkte verzwaring van het elektriciteitsnet noodzakelijk is.

De mogelijkheid om op termijn te kunnen koelen met het systeem, dat wordt een steeds grotere behoefte

Met het bronwater kan ook gekoeld worden. Veelal zijn hier wel aanpassingen voor nodig aan je verwarmingslichamen. Deze koelmogelijkheid is beperkt, omdat je moet voorkomen dat vocht uit de lucht gaat condenseren op leidingen en verwarmings/koellichamen. Met enkele aanpassingen kan je ook nog dieper koelen. Daarom kunnen dus al die koelunits aan de gevels verdwijnen.

Van het gas af op eigen tempo

Doordat de infrastructuur relatief goedkoop is, kan deze worden aangelegd zonder dat iedereen er meteen gebruik van maakt. Je kan bewoners verleiden om in te stappen. Je kan wachten tot de individuele warmtepomp of airco is versleten. Er is wel een optimale volgorde, eerst aansluiten op het bronnet met een grote warmtepomp en later isoleren is bijvoorbeeld niet handig. Je zit dan tot einde levensduur van je warmtepomp aan hoge vaste kosten. Dan kan je beter even wachten met het bronnet en pas aansluiten nadat je geïsoleerd hebt. Of je kan de kleine warmtepomp naast je cv-ketel zetten (hybride) en na het isoleren de gasketel verwijderen.

Ook voor mensen die nog maar een beperkt aantal jaren in het huis willen blijven wonen en dan naar bijvoorbeeld een appartement willen. Deze mensen hebben weinig trek in aanpassingen aan hun woning. Bij deze mensen wordt het bronnet tot de voordeur aangelegd, zodat de nieuwe bewoners straks zonder extra kosten mee kunnen doen.

Dat is toch best een mooie toekomst! Daarom wordt er al op heel veel plekken aan gewerkt, vooral bij nieuwbouw maar ook steeds meer bij bestaande bouw. In de bestaande bouw is nog niet zo veel ervaring, omdat men hier tot nu toe steeds is uitgegaan van de haalbaarheid van hoge temperatuur stadsverwarming.

En al die mensen die op de stadsverwarming zitten. Uiteindelijk zal deze op basis van de huidige concept wetgeving voor meer dan 50% in publieke handen komen. Maar dat zou zomaar nog 22 jaar kunnen duren. In principe is het zo dat elke bewoner die zich laat afsluiten van de stadsverwarming, het voor de achterblijvers duurder maakt. Er moet dus op korte termijn iets gebeuren om de bestaande stadsverwarming even aantrekkelijk te maken dan de alternatieven. Er valt best nog het een en ander te optimaliseren om kosten te verlagen. Dit zal een enorme uitdaging worden. Voor de gemeente maar ook voor ons als bewoners.

Bij Energie-N denken we hierover na en willen we dit proces beïnvloeden. Doe je mee? Stuur een mailtje naar info@energie-n.nl